Rubriek : De
mens - algemeen
Donker Afrika
Het staat vast dat
er in Afrika nog schaars verspreid zeer oude mensenrassen
voorkomen. We denken daarbij aan de Hottentotten, de
Bosjesmannen en aan de dwergvolken zoals de Pygmee�n. Het is
wonderlijk te bedenken dat in het noordelijk deel van Afrika al
vroeg een hoge beschaving is ontstaan, de Egyptische, terwijl in
de rest van Afrika volken en stammen hun zeer eenvoudige
levenswijze uit de steentijd hebben verder gezet. Toch zijn er
ook negerstaten ontstaan van een behoorlijke omvang en met een
stedelijke cultuur.
E�n
van deze staten was het koninkrijk Benin, thans een provincie in
Zuid-Nigeria. Volgens de overlevering werd dit rijk gesticht
door een hoofdman van de Jaroebastam. In de twaalfde eeuw kreeg
het land een koning die afkomstig was uit Ife, de heilige stad
van de Jaroeba's. De macht van de koning was, evenals die van de
Egyptische farao's, onbeperkt. Ook hij werd beschouwd als een
godheid. De koning speelde een belangrijke rol bij godsdienstige
plechtigheden, die waren bedoeld om de beschermgeest van het
land gunstig te stemmen. Bij dergelijke gelegenheden werden
overigens vaak mensenoffers gebracht.
Portugese invloed leidde omstreeks 1540 tot de bekering van
koning Orhogba tot het christendom. Tegen het einde van de
achttiende eeuw leidde het verzet tegen de steeds omvangrijker
wordende slavenhandel tot de ondergang van het rijk. In die tijd
strekte het gezag van Benin zich uit tot Bonny in het oosten en
Lagos in het westen. Eerst aan het einde van de negentiende eeuw
kwam Benin onder Europees gezag en werd het een Brits
protectoraat.
De godsdiensten van Afrika kunnen, voor zover het niet de islam
of het christendom betreft, in het algemeen stamgodsdiensten
genoemd worden. De belijders van dergelijke godsdiensten zien de
dingen om zich heen en hun samenhang in een betekenis waarin de
fantasie en het gevoel voor het 'geheime' overheersen. De grens
tussen het stoffelijke en het onstoffelijke tussen mensen en
dieren, tussen het levende en het levenloze is hierbij
nauwelijks te trekken. Tovenarij speelt een belangrijke rol wat
in velerlei vormen tot uitdrukking komt. Hiertoe behoren het
hanteren van een toverstaf om krachten over te dragen, het
dragen van amuletten om krachten af te weren en het vereren van
de totem.
De godsdienstige beleving van deze gelovigen komt vooral naar
voren in de feesten, die met gezang en dans gepaard gaan.
Besloten diensten komen eveneens voor, en zijn alleen
toegankelijk voor ingewijden. De tovenaars of priesters zijn
hierbij vaak de sleutelfiguren. Ze beoefenen ook de geneeskunde
en verrichten de nodige godsdienstige handelingen.
