W ORLD E XPLORER     

Siteoverzicht
Email
Homepage
     

Rubriek : De mens -
geschiedenis

Het falen van de Volkenbond

De Volkenbond kon tegen lidstaten die een oorlog begonnen, economische strafmaatregelen afkondigen. Militair ingrijpen kon de Volkenbond evenwel niet. De staten die in de dertiger jaren agressieve bedoelingen hadden, lapten de hele Volkenbond aan hun laars. Japan, dat onder keizer Yoshihito (1912-1926) een liberaal en internationaal geori�nteerd bewind had gekend, werd met keizer Hirohito na 1926 sterk nationalistisch. Japan veroorzaakte zelf in 1931 een aanleiding om Mantsjoerije, waarvan het na de Eerste Wereldoorlog de Chinese soevereiniteit had erkend, binnen te vallen en te bezetten. En dat terwijl en China en Japan lid waren van de Volkenbond ! In het begin van 1932 maakte Japan van Mantsjoerije de zogenaamde onafhankelijke staat Mantsjoeko onder de laatste keizer van China. Deze had in 1912 uit China moeten vluchten. In werkelijkheid beheerste Japan Mantsjoeko, dat allerlei belangrijke grondstoffen had zoals steenkool, aardolie, aluminium, ijzererts en andere ertsen. De Volkenbond liet door een commissie een onderzoek naar de gang van zaken in Mantsjoerije instellen. Deze commissie stelde vast dat er geen sprake van een echt onafhankelijkheidsstreven was geweest. Behalve Italie en Duitsland ging dan ook geen enkele andere staat tot erkenning van dit marionettenrijk over. Daarop trad Japan zonder meer uit de Volkenbond. In februari 1932 was er een ontwapeningsconferentie begonnen, om de tegenstellingen in Europa enigszins af te vlakken. Duitsland deed er ook aan mee. Duitsland was, dankzij het ijveren van Gustav Stresemann, in 1926 ook lid van de Volkenbond geworden. Maar bijster geestdriftig waren de Duitsers niet, want ze hadden eigenlijk niets te ontwapenen. Daarom vroeger ze hetzelfde recht als de anderen om te mogen bewapenen. Dat bleek een onoverkomelijke hinderpaal.
Een conferentie tussen Frankrijk, Groot-Brittanni�, Duitsland, Itali� en de Verenigde Staten, erkende de Duitse eis inzake de gelijke rechten. Maar erg veel verder kwam met niet. En toen op 2 februari 1933 de besprekingen werden hervat, zal alles er heel anders uit. Op 30 januari 1933 was Adolf Hitler namelijk Rijkskanselier geworden. Intussen had Mussolini zich al prijzend over de oorlog uitgelaten. Fascisten, zo beweerde hij, geloofden niet in de mogelijkheid en ook niet in de voordelen van een langdurige vrede. De onverzoenlijke houding van Duitsland inzake de ontwapening kwam daarna tot uiting in een toespraak van de Duitse minister Von Papen. Hij spoorde de Duitse moeders aan, alvast veel zonen te baren .... In oktober 1933 deelde Duitsland mee dat het zich uit de conferentie had teruggetrokken. Een week later trad Duitsland uit de Volkenbond. Hitler kon stellen dat de andere niet wilden ontwapenen, zodat hij wel moest herbewapenen. Daar begon hij dan ook terstond en met grote haast mee. In zijn rug dekte hij zich door een niet-aanvalsverdrag met Polen voor de tijd van tien jaar. Polen was daartoe bereid, omdat het niet meer zo op Frankrijk durfde rekenen. De herstelbetalingen, die onder invloed van de economische crisis toch al in het slop geraakt waren, wenste Hitler verder helemaal niet meer te voldoen.
In Oostenrijk was in het begin van de dertiger jaren een rooms-fascistische dictatuur ontstaan onder Dollfuss. Deze had in maart 1933 de parlementaire democratie uitgeschakeld. Vervolgens begon Dollfuss de Oostenrijkse N.S.D.A.P.-ers krachtig te bestrijden. Die wilden graag Anschluss, dat wil zeggen aansluiting bij Duitsland, maar daar wilde Dollfuss niets van weten. Op 25 juli 1934 deden de nationaal-socialisten een staatsgreep maar deze mislukte. Mussolini, die Dollfuss' handel en wandel met genoegen had aanzien, stuurde troepen naar de Brennerpas om eventueel in te grijpen. Dat hoefde niet, maar Dollfuss kwam bij de ongeregeldheden om het leven. Hij werd opgevolgd door Von Schuschnigg, uiteraard met goedvinden van de Italiaanse dictator. Dit was dus een tegenvaller voor Hitler, die zelf nog altijd Oostenrijker was en die door de Anschluss zijn positie in Duitsland als het ware gewettigd zou hebben. Elders behaalde Hitler wel een succes en dat was nog schijnbaar een overwinning van de Volkenbond.
In het Saarland, dat na de Eerste Wereldoorlog voor vijftien jaar onder het bestuur van de Volkenbond was geplaatst, was de voorgeschreven volksstemming gehouden. Daarmee moest uitgemaakt worden of de Saarlanders zich bij Frankrijk of bij Duitsland wilden aansluiten. Begin 1935 bleek de overgrote meerderheid, zeker negentig procent, voor aansluiting bij Duitsland. De Saarlandse kolenmijnen, die door Frankrijk waren gebruikt, werden meteen teruggekocht. Hitler voelde zich zo sterk, dat hij zelfs tot de wederinvoering van de algemene dienstplicht overging. Met Groot-Brittanni� werd een vlootakkoord gesloten over het aantal duikboten dat Duitsland mocht bouwen. Nog handhaafden de Britten hun afzondering. Itali� had in de algemene wedloop om koloni�n omstreeks 1900 in Afrika slechts wat woestijnachtige gebieden verworven : Somaliland en Eritrea. Bij een poging Abessini� in te lijven, hadden de Italianen een grote nederlaag geleden bij Adoea. Nog voor de Eerste Wereldoorlog bezette Itali� ook Tripolis en dat was de laatste Italiaanse kolonie. Mussolini wilde graag roem en eer verwerven door toch weer Abessini� aan te vallen en de geleden nederlaag bij Adoea te wreken. Begin oktober 1935 rukten de Italiaanse troepen op. Ze waren goed en modern uitgerust en hadden niet veel moeite met de Abessijnen, die soms slechts met speren en pijl en boog waren uitgerust. Zeven maanden later werd de hoofdstad Addis Abeba bezet. Keizer Haile Selassie vluchtte via Jeruzalem naar Londen. Hij deed een persoonlijk beroep op de Volkenbond, maar verder dan economische strafmaatregelen tegen Itali� ging men niet. Frankrijk, dat pas het verbond met Itali� gesloten had, saboteerde het verbod van olie-invoer naar Itali�. Ook vanuit Amerika bleef de olie vloeien, zodat Mussolini zich niet al teveel zorgen hoefde te maken. Duitsland bleef, het spreekt haast vanzelf, gewoon steenkool leveren aan Itali�. De toelating van de Abessijnen tot de Volkenbond in Gen�ve was voor Mussolini aanleiding, uit de volkerenorganisatie te treden.
De anti-democratische staten leken in hun machtsdrift niet meer te stuiten. Terwijl de oorlog in Abessini� aan de gang was, liet Hitler - in strijd met het Verdrag van Versailles, maar ook tegen de afspraken van Locarno in - het Rijnland militair bezetten. Frankrijk, dat toen geen regering had, liet slechts protesten horen, maar ondernam verder niets. En dat terwijl het Duitse leger eigenlijk nog niets voorstelde en de 'F�hrer' slechts blufte ...
 


Klik hier om deze pagina als je startpagina in te stellen !

Google
 
Web www.worldexplorer.be
www.infoblog.be
© 2006 - WorldExplorer