W ORLD E XPLORER     

Siteoverzicht
Email
Homepage
     

Rubriek : De mens -
geschiedenis

Het vredesverdrag en de Volkenbond

Frankrijk had de zege op Duitsland bevochten ten koste van onnoemelijke offers. Het wilde voorkomen dat de Duitsers nog ooit een oorlog tegen Frankrijk zouden kunnen beginnen. Daarom moest Duitsland militair volledig ontmanteld en economisch ingeperkt worden. Met deze plannen ging Georges Clemenceau (zie foto), die sedert november 1917 de Franse oorlogsleider was geweest, naar de vredesconferentie.
Clemenceau was een zeer strijdlustig figuur, die na de nederlaag van 1870 van meet af aan een wraakoorlog tegen Duitsland wilde. Zijn bijnaam 'le Tigre' (de Tijger), droeg hij dan ook niet ten onrechte. De Britse oorlogsleider David Lloyd Geroge ging aanvankelijk helemaal mee met Clemenceau in diens felle anti-Duitse houding. Hij kon ook moeilijk anders, want hij had in een geweldige oorlogspropaganda de Britten zelf tegen de Duitsers opgehitst. Zijn slagzinnen als 'Duitsland moet betalen' en 'Hang de keizer op' waren geweldig aangeslagen.
De Amerikaanse president Thomas Woodrow Wilson had zo zijn eigen idee�n over de na-oorlogse toestand in de wereld. Beseffend dat de Verenigde Staten van Amerika een te grote mogendheid waren geworden om zich buiten de grote wereldpolitiek te kunnen houden, werkte hij een plan uit.
Er moest een internationale organisatie komen die ervoor moest zorgen dat conflicten tussen landen niet door middel van een oorlog, maar door middel van overleg zouden worden opgelost. Van die organisatie konden de Verenigde Staten dan ook lid worden, want op die manier zouden ze niet opnieuw in een oorlog betrokken kunnen raken.
Dat laatste was iets wat de Amerikanen verafschuwden. Ze hadden sinds hun eerste president Washington altijd een politiek van afzijdigheid en afzondering gevoerd. Vele Amerikanen vonden zaken doen veel en veel belangrijker. Bij de voorbesprekingen die te Parijs gehouden werden, gingen Clemenceau, Lloyd George en Wilson ervan uit, dat Duitsland alleen schuldig was aan het veroorzaken van de Eerste Wereldoorlog. Dat maakte het voor Clemenceau gemakkelijk zijn onverzoenlijke houding tegenover het verslagen Duitsland koste wat kost vol te houden.
Op 7 mei 1919 werden de vredesvoorwaarden aan de Duitsers overhandigd. Die hadden nauwelijks drie weken de tijd om te reageren. Mondelinge besprekingen vonden niet plaats. Alles werd schriftelijk afgehandeld. De Duitse delegatie moet in die drie weken bijna dag en nacht gewerkt hebben, want ze leverde een heel boekwerk met tegenvoorstellen in.
In het algemeen echter haalde dat niet veel uit. In het bijzonder wat betreft de schuldvraag aan de oorlog wilden de Geallieerden absoluut niets toegeven. De Duitse onderhandelaars hadden daar de grootste moeite mee. Het gaf de overwinnaars echter ruimschoots de gelegenheid de hardste en vernederendste bepalingen aan de Duitsers op te leggen.
Duitsland moet Elzas-Lotharingen aan Frankrijk en Eupen-Malm�dy aan Belgi� afstaan. De rechteroever van de Rijn moest militair niemandsland worden, de linkeroever werd bezet door geallieerde troepen. Polen, dat weer zelfstandig was geworden, kreeg een aanzienlijke gebiedsuitbreiding ten koste van Duitsland. Via de Poolse Corridor kreeg Polen een uitgang naar de Oostzee.
De Oostzeehaven Dantzig kwam als een vrije staat onder bestuur van de door Wilson gewenste internationale organisatie, de Volkenbond. Ook bepaalde delen van Silezi� kwamen aan Polen, met de ruim een miljoen Duitsers die daar woonden. Tenslotte verloor Duitsland alle koloni�n.
Duitsland werd militair totaal ontkracht. Het moest zijn tanks en vliegtuigen uitleveren. De artillerie werd vernietigd. Het leger werd niet alleen maar gedemobiliseerd, het werd bijna opgeheven. Er blees slechts een Rijksweer over van zo'n 100.000 man. De taak daarvan was het handhaven van de binnenlandse orde. Hun vloot wilden de Duitsers niet uitleveren. Ze brachten haar zelf op zee tot zinken.
De economische maatregelen die tegen Duitsland genomen werden, waren uiteindelijk niet redelijk meer. Alle schade die de Duitsers met hun oorlog veroorzaakt hadden, moesten ze vergoeden. Omdat Duitsland totaal verarmd was, moet het beginnen met leveranties in natura, zoals telegraafpalen.
Enige tijd van de Vrede van Versailles werd het totaalbedrag aan herstel-betalingen dat Duitsland moet betalen, vastgesteld op 132 miljard goudmark. Dat was ongetwijfeld meer dan er op de hele wereld aan goud in de banken opgeslagen lag.
De later beroemd geworden Britse econoom John Maynard Keynes (1883-1946) was in 1919 lid van de Britse delegatie op de vredesconferentie. Als financieel deskundige meende hij dat de economische maatregelen tegen Duitsland zeer ernstige gevolgen zouden hebben, niet alleen voor Duitsland, maar voor de gehele wereldeconomie. Omdat Keynes zich met de gang van zaken absoluut niet kon verenigen, nam hij ontslag. Hij publiceerde nog in hetzelfde jaar een boek waarin hij zijn standpunten uiteenzette. Het werk was getiteld De Economische Gevolgen van de Vrede en het maakte meteen grote indruk.
In Groot-Brittanni� waren al voorzichtige bedenkingen geuit tegen de vredesbepalingen, en Keynes boek droeg bij tot een andere opstelling van dit land tegenover Frankrijk. De totale onttakeling van Duitsland immers, betekende dat het machtsevenwicht in Europa opnieuw in gevaar dreigde te komen. Dit klemde temeer daar Frankrijk van plan was, zijn strijdkrachten niet al te zeer in te krimpen.
President Wilson, de idealistische voorvechten van vrede en veiligheid, kwam in zijn tweede ambtstermijn behoorlijk in moeilijkheden. Hijzelf behoorde tot de Democratische Partij, maar bij de tussentijdse verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden in november 1918 had de Republikeinse Partij een forse overwinning behaald. Daardoor was Wilson in eigen land een flinke steun in de rug kwijt. Mogelijk daardoor beet hij zich temeer vast in zijn plannen voor de opzet van een internationale vredesorganisatie.
De Volkenbond had eigenlijk al een ongelukkig begin. Hij was namelijk op 10 januari 1920 opgericht krachtens het Vredesverdrag van Versailles en de Duitsers spraken niet van een verdrag, maar van opgelegde voorwaarden, het Dictaat van Versailles. Daardoor was de Volkenbond meteen bestempeld tot een soort overwinnaarsclub.
Verdere nadelen van de Volkenbond waren dat Rusland en achteraf ook de Verenigde Staten niet meededen. In Amerika heerste na de oorlog een wat katterige stemming. Men vroeg zich af of Amerika er wel verstandig aan had gedaan met de oorlog mee te doen. Het Amerikaanse Congres stemde niet in met de voorstellen van Wilson en tekende het Verdrag van Versailles niet eens. Later werd de oorlogstoestand eenvoudig voor be�indigd verklaard. De Amerikanen waren weer teruggevallen in hun afzondering.
In de inleiding van het Volkenbondsverdrag werd als doel genoemd de samenwerking tussen de volkeren te bevorderen en de vrede en veiligheid te waarborgen. De hoofdorganen waren de Vergadering en de Raad. Een bezwaar was dat de belangrijkste besluiten met algemene stemmen genomen moesten worden. Indien een lidstaat ondanks alles tot oorlog zou overgaan, zouden de andere landen zich ook aangevallen voelen. Er zouden dan economische strafmaatregelen tegen de overtreder genomen worden. Wilson kon alles tenslotte niet meer aan. Gebroken trok hij zich terug uit de politiek. Hij overleed in 1924.
De kaart van Europa zag er na de Eerste Wereldoorlog bepaald anders uit dan in begin 1914. Het oude Habsburgse Rijk viel uiteen in Oostenrijk, Tsjechoslowakije en Hongarije.
De aan de Oostzee wonende volkeren zagen tijdens de Russische Revolutie hun kans schoon en stichtten zelfstandige naties. Het waren Finland, Estland, Letland en Litouwen. Het vroegere Servi� ging met enige andere volken op in Joegoslavi�. Roemeni� en Itali� verkregen gebiedsuitbreiding. De Italianen kregen onder andere Zuid-Tirol, wat ze te weinig vonden.

 


Klik hier om deze pagina als je startpagina in te stellen !

Google
 
Web www.worldexplorer.be
www.infoblog.be
© 2006 - WorldExplorer